What would you like to search for?

ပျောက်ဆုံးစပြုလာနေသည့်
တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်များ
© shutterstock

မြန်မာ့သစ်တောတွေနဲ့ မြစ်တွေမှာ သားငှက်တို့ရဲ့ အသံများ ဆိတ်သုဉ်းလာနေပါပြီ။ တိရစ္ဆာန်တွေဟာလည်း နည်းပါး ပျောက်ကွယ်လာပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့မှီတင်း နေထိုင်ရာနေရာတွေဟာ လမ်းနဲ့ စိုက်ခင်းတွေအတွက် ရှင်းလင်တာ ခံနေရပါတယ်။ တိရစ္ဆာန်တွေဟာလည်း သတ်ဖြတ်ခံနေရပြီး သူတို့ရဲ့ ခန္ဓာကိုယ် အစိတ်အပိုင်း တွေဟာလည်း တရားမဝင်စျေးကွက်မှာ ရောင်းချခံနေရပါတယ်။

တရားမဝင်ဖမ်းဆီးသတ်ဖြတ်ခြင်း
© Illegal wildlife trade in Myanmar

“မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ သူ့ရဲ့ တောရိုင်းဆင်တွေကို လာမယ့်နှစ် အနည်းငယ်အတွင်းမှာ ဆုံးရှုံးရနိုင်ပါတယ်။”

ဥပဒေနဲ့ ဆန့်ကျင်တဲ့ တောရိုင်းတိရစ္ဆာန် တရားမဝင် ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားမှုတွေ အားကောင်း လာတာနဲ့အမျှ မြန်မာနိုင်ငံမှာ တရားမဝင် ဖမ်းဆီးသတ်ဖြတ်တာတွေ ပေါများနေပါတယ်။ ၂၀၁၇ မှာ ဆင်တွေကို အုပ်စုလိုက် အရေခွံဆုတ်ခွာခဲ့တာတွေအပြင် တရားမဝင် ဖမ်းဆီးသတ်ဖြတ်တာတွေ အမြင့်ဆုံးအဆင့်ထိ ရောက်ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒီလိုသာ ဆက်ဖြစ်နေရင်တော့ မြန်မာ့ တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်တွေကို နှစ်အနည်းငယ်အတွင်းမှာ ဆုံးရှုံးလိုက်ရနိုင်ပါတယ်။

အခြေခံဆောက်အအုံများ
© WWF-Myanmar

“လမ်းတွေဟာ တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်တွေရဲ့ ကျက်စားနေထိုင်ရာဒေသတွေကို ပျက်စီးစေပြီး အမဲလိုက်သတ်ဖြတ်သူတွေအတွက် ပိုမိုလွယ်ကူအောင် ပြုလုပ်ပေးသလို ဖြစ်နေပါတယ်။

လမ်းတွေက တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်တွေရဲ့ ကျက်စားနေထိုင်ရာ ဒေသတွေကို ပျက်စီးစေပါတယ်။ ထားဝယ်လမ်းမကြီးဟာ ကျားနဲ့ ဆင်တွေအတွက် မှီတင်းနေထိုင်ရာ ဖြစ်နေဆဲ ဖြစ်တဲ့ ဒေါန-ထားဝယ် ဦးစားပေးဒေသကို ဖြတ်သန်း ဖောက်လုပ်ထားပါတယ်။ ဒီလမ်းမကြီးက တိရစ္ဆာန်တွေရဲ့ ကူးသန်းသွားလာ သားပေါက်ဖို့နဲ့ အစာရှာဖို့အတွက် တားဆီးသလို ဖြစ်နေပါတယ်။ ပိုပြီး စိုးရိမ်စရာ ကောင်းတာက ဒီလမ်းမကြီး ရှိနေခြင်းက မျိုးသုဥ်းလုအန္တရာယ်ရှိတဲ့ တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်နဲ့ သစ်ပင်ပန်းမန်းတွေအတွက် ကာလအတန်ကြာ လုံခြုံစွာရှိနေတဲ့ သစ်တောရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတွေကို အမဲလိုက်မုဆိုးတွေအတွက် လွယ်လင့်တကူ ရောက်ရှိနိုင်အောင် လမ်းဖွင့်ပေးလိုက်သလို ဖြစ်နေတာပါပဲ။
လူနဲ့ ဆင်ရဲ့ ပဋိပက္ခ
© Min Zayar Oo WWF-US

“ဆင်တွေ မှီတင်းနေထိုင်ရာ နေရာ ကျဥ်းမြောင်းလာပြီး လူသားဦးရေ တိုးလာတာနဲ့အမျှ ဒီမျိုးနွယ်စုနှစ်စုဟာ တစ်စုနဲ့ တစ်စု ပိုပြီး နီးနီးကပ်ကပ်နေထိုင်ဖို့ ဖြစ်လာရပါတယ်။”

မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဆင်အသေအပျောက်များတာရဲ့ ဒုတိယ အဓိကကျတဲ့ အကြောင်းအရင်း ကတော့ လူတွေနဲ့ ဆင်တွေကြားက ပြဿနာကြောင့်ပါပဲ။ ဆင်မျိုးစိတ်တွေ လျော့နည်းလာပြီး လူတွေ တိုးပွားလာတာနဲ့အမျှ ဒီမျိုးစိတ်နှစ်ခုဟာ နီးကပ်စွာနေဖို့ အကြောင်းဖန်လာပါတော့တယ်။ ဆင်တွေကလည်း လူတွေကို သေစေနိုင်ပြီး သီးနှံတွေကို ပျက်စီးစေပါတယ်။ ဒီလိုဖြစ်လာတာကြောင့် တောဆင်ရိုင်းတွေကို အမဲလိုက် သတ်ဖြတ်တာတွေဆီ ဦးတည်လာပါတယ်။
WWF ဘာတွေလုပ်နေလဲ
© Hkun Lat WWF-Australia

တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်တွေကို ကယ်တင်နိုင်ဖို့ ကြိုးပမ်းနေပါတယ်။
ကျွန်တော်တို့ရဲ့ စီမံကိန်းတွေအကြောင်း ဒီနေရာမှာ ဖတ်ရှုနိုင်ပါတယ်။

မိုမိုတို့အတွက် ရင်တွင်းစကားသံ Read more
© Voices for Momos

“ဒီလှုံ့ဆော်မှုအစီအစဉ်က မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ဆင်တွေ အမဲလိုက်သတ်ဖြတ်ခံရမှု ပြဿနာကို တုံ့ပြန်ဖို့ ဖြစ်ပါတယ်။”

မိုမိုတို့အတွက် ရင်တွင်းစကားသံက စက္ကူဆင်ရုပ်ကြီး ခုနစ်ရုပ်နဲ့ ကဏ္ဍအသီးသီးက များစွာသော ပံ့ပိုးကူညီမှုတွေကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံမှာ တောရိုင်းတိရစ္ဆာန် တရားမဝင် ရောင်းဝယ်မှု ပပျောက်ရေးက အကောင်အထည် ပေါ်လာပါပြီ။ မြန်မာနိုင်ငံက အခုဆိုရင် တောရိုင်းတိရစ္ဆာန် တရားမဝင် ရောင်းဝယ်မှုကို အရေးယူနိုင်မယ့် ထိရောက်တဲ့ ဥပဒေရယ် ပြစ်ဒဏ်တွေရယ် ရှိနေပြီး အဓိက ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားနေတဲ့ ဈေးကွက် တွေလည်း တဖြည်းဖြည်း လျော့နည်းလာပါပြီ။

ကျားတို့အတွက် ဘူမိနက်သန်
read more
© Hkun Lat WWF-Australia

“ဒေသတွင်းက ကျားတွေရဲ့ နောက်ဆုံး ခိုလှုံရာကို ကယ်တင်ခြင်း”

ဒေါန-တနင်္သာရီ ဦးစားပေးဒေသက အရှေ့တောင်အာရှအတွက် သဘာဝ တရားနဲ့ အကောင်ရေနည်းနည်းပဲ ကျန်ရှိတော့တဲ့ ကျားတွေကို ထိန်းသိမ်းနိုင်ဖို့ နောက်ဆုံးစစ်မျက်နှာပြင်ဖြစ်ပါတယ်။ ပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေး နယ်ပယ်ကဏ္ဍအားလုံးက ၂၀၂၀မှာ ကျားကောင်ရေ နှစ်ဆတိုးရေး စွမ်းစွမ်းတမံ ကြိုးစားနေကြပြီး ဒေါန-တနင်္သာရီဒေသကတော့ သူတို့အတွက် အရေးပါတဲ့ အချက်အချာဒေသ ဖြစ်ပါတယ်။
တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်တို့အတွက် သူရဲကောင်းများ read more
© Hkun Lat WWF-Myanmar

တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်ကာကွယ်ရေး ရှေ့တန်းမျက်နှာစာမှ ထိန်းသိမ်းရေး ကင်းလှည့်ဝန်ထမ်းများအား လေ့ကျင့် သင်ကြားပေးခြင်း

တချို့သော သူရသတ္တိရှင် သူရဲကောင်းတွေရဲ့ မဆုတ်မနစ်သော ကြိုးပမ်းလုပ်ဆောင်မှုတွေကို ကျေးဇူးတင်လို့ မဆုံးနိုင်ပါ။ ဒေါန-တနင်္သာရီဒေသက တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်တွေက အမဲလိုက်သတ်ဖြတ်တဲ့သူတွေ လက်က အချိန်ပြည့်နီးပါး အကာအကွယ်ရနေပါပြီ။ ၂၀၁၇ ခုနှစ် ကတည်းက WWF က လေ့ကျင်ပေးပြီး လိုအပ်တဲ့ ပစ္စည်းကိရိယာတွေပါ တပ်ဆင်ပေးထားတဲ့ ထိန်းသိမ်းရေး ကင်းလှည့်ဝန်ထမ်းတွေက လည်ပတ် တပ်ဆင်ထားတဲ့ ဆင်တွေရဲ့လှုပ်ရှားမှုကို ကင်းလှည့်စောင့်ကြည့်ပေးနေသလို ဒေါန-တနင်္သာရီဒေသက တောတောင်တွေမှာ ကင်းလှည့်တာတွေ ရှိနေပါပြီ။ တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်တွေအတွက် သူရဲကောင်းတွေများများ ပေါ်ပေါက်လာစေဖို့ WWFအနေနဲ့ အစိုးရကို ထိန်းသိမ်းရေး ကင်းလှည့်ဝန်ထမ်းတွေအတွက် လေ့ကျင့်ရေးကျောင်းတွေ တည်ထောင်လာနိုင်အောင်လည်း ကူညီပေးနေပါတယ်။

ကျွန်တော်တို့ နေထိုင်ရာနေရာကို ကမ္ဘာပေါ်မှာ နောက်ဆုံးကျန်ရစ်တဲ့ ကျားတွေ၊ ဆင်တွေနဲ့အတူ ခွဲဝေနေထိုင်ကြပါတယ်။ အတူကြိုးပမ်းကြရင် မြန်မာဟာ ဒီတိရစ္ဆာန်တွေအတွက် လုံခြုံတဲ့ နိဗ္ဗာန်ဘုံ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်

ဒီရည်မှန်းချက်တွေကို အခြေတည်ပြီး လုပ်ဆောင်တဲ့အဖွဲ့ နှစ်ဖွဲ့ရှိပါတယ်။ အဲဒါကတော့ တောရိုင်းတိရစ္ဆာန် ထိန်းသိမ်းရေး အဖွဲ့နဲ့ တောရိုင်းတိရစ္ဆာန် တရားမဝင်ရောင်းဝယ်မှု တိုက်ဖျက်ရေး အဖွဲ့တို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအဖွဲ့တွေက အစိုးရနဲ့ကော တခြားအဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ပါ ပူးပေါင်းပြီး တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်တွေကို တရားမဝင် ကုန်သွယ်မှုတွေကို ပပျောက်အောင်နဲ့ တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်တွေကို လက်တွေ့ကျကျ ကာကွယ်ပေးသွားဖို့ပါ။

WWF Today